Guru Nanak first used the phrase "Aape Aap Vartadaa" Or "He himself permeates" in a couple of shabads, one in Raag Malhar
and another in Raag Gauri:
Guru Amardas uses this in his Shabad Aape Pritpaala:
Tu Aape Aap Vartada, Aap Banat Banaii
Tudh Bin Dooja Ko Nahin, Tu Raheya Samaii
Sabh Aape Aap Vartada Aape Bharmaaya
Gur Kirpa Te Boojhiyeh Sabh Brahm Samaayaa
Guru Amardas uses this in his Shabad Aape Pritpaala:
At the time of Guru Arjan Dev, Bhai Gurdas explained in detail what this really meant using many different examples in his second Vaar. This vaar has 20 pauris or poems that each end with the phrase "Aape Aap Vartada". This must have been an important topic of discussions. Perhaps a lot of questions were asked about God permeating everything. That's why Bhai Gurdaas has given this concept so much importance.
ਆਪਨੜੈ ਹਥਿ ਆਰਸੀ ਆਪੇ ਹੀ ਦੇਖੈ।
Aapanarhai Hathhi Aarasee Aapay Hee Daykhai |
The mirror (in the form of world) is in the hand (of the Lord) and man sees of himself in it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੧
ਆਪੇ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਇਦਾ ਛਿਅ ਦਰਸਨਿ ਭੇਖੈ।
Aapay Daykhi Dikhaaidaa Chhia Darasani Bhaykhai |
God visualises and makes men see the guises and philosophies of six Schools (in this mirror).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੨
ਜੇਹਾ ਮੂੰਹ ਕਰਿ ਭਾਲਿਦਾ ਤੇਵੇਹੈ ਲੇਖੈ।
Jayhaa Moohu Kari Bhaalidaa Tayvayhai Laykhai |
Man is reflected (in the mirror) in exactly the same way as is his propensity.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੩
ਹਸਦੇ ਹਸਦਾ ਦੇਖੀਐ ਸੋ ਰੂਪ ਸਰੇਖੈ।
Hasaday Hasadaa Daykheeai So Roop Saraykhai |
The laughing person finds a laughing form in it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੪
ਰੋਦੇ ਦਿਸੈ ਰੋਵਦਾ ਹੋਇ ਨਿਮਖ ਨਿਮੇਖੈ।
Rodai Disai Rovadaa Hoay Nimakh Nimaykhai |
Whereas the wailing person finds himself (as well as everybody) there in the weeping posture. Same is the case of a clever person.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸਤਿਸੰਗਿ ਵਿਸੇਖੈ ॥੧॥
Aapay Aapi Varatadaa Satisangi Visaykhai ||1 ||
The Lord Himself is prevading this world-mirror but He is specifically preceivable in and through the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੬
ਜਿਉ ਜੰਤ੍ਰੀ ਹਥਿ ਜੰਤ੍ਰ ਲੈ ਸਭਿ ਰਾਗ ਵਜਾਏ।
Jiu Jantree Hathhi Jantr Lai Sabhi Raag Vajaaay |
The Lord resembles to an instrumentalist who holding the instrument in his hand plays all the different measures on it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੧
ਆਪੇ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਮਗਨੁ ਹੋਇ ਆਪੇ ਗੁਣ ਗਾਏ।
Aapay Suni Suni Maganu Hoi Aapay Gun Gaaay |
Listening to the tunes played he remain immersed in them and eulogises the Supreme.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੨
ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵਲੀਣੁ ਹੋਇ ਆਪਿ ਰੀਝਿ ਰੀਝਾਏ।
Sabadi Suratiliv |eenu Hoi Aapi Reejhi Reejhaaay |
Merging his consciousness in the Word he becomes elated and makes others also delighted.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੩
ਕਥਤਾ ਬਕਤਾ ਆਪਿ ਹੈ ਸੁਰਤਾ ਲਿਵ ਲਾਏ।
Kathhataa Bakataa Aapi Hai Surataaliv Laaay |
Lord is the speaker as well as the listener immersed in super consciousness.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੪
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੋਇ ਸਰਬੰਗਿ ਸਮਾਏ।
Aapay Hee Visamaadu Hoi Sarabangi Samaaay |
Himself all bliss He premeates one and all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਤੀਆਏ ॥੨॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Pateeaaay ||2 ||
This mystery that the Lord is omnipresent, is only understood by a gurmukh, the Guru oriented one.
ਆਪੇ ਭੁਖਾ ਹੋਇਕੈ ਆਪਿ ਜਾਇ ਰਸੋਈ।
Aapay Bhukhaa Hoi Kai Aapi Jaai Rasoee |
He (the Lord) Himself posing to be hungry goes into the kitchen and cooks the food kneading in it all sorts of delights.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੧
ਭੋਜਨ ਆਪਿ ਬਣਾਇਦਾ ਰਸ ਵਿਚਿ ਰਸ ਗੋਈ।
Bhojanu Aapi Banaaidaa Ras Vichi Ras Goee |
Himself eating and getting satiated He showers praises on the dainty dishes.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੨
ਆਪੇ ਖਾਇ ਸਲਾਹਿਕੈ ਹੋਇ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਸਮੋਈ।
Aapay Khaai Salaahi Kai Hoi Tripati Samoee |
He Himself is the delight as well as the delighted.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੩
ਆਪੇ ਰਸੀਆ, ਆਪਿ ਰਸ, ਰਸੁ ਰਸਨਾ ਭੋਈ।
Aapay Raseeaa Aapi Rasu Rasu Rasanaa Bhoee |
He is the juice as well as the tongue which relishes its taste.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੪
ਦਾਤਾ ਭੁਗਤਾ ਆਪਿ ਹੈ, ਸਰਬੰਗ ਸਮੋਈ।
Daata Bhugataa Aapi Hai Sarabangu Samoee |
He permeating through all, Himself is the giver as well as receiver.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥੩॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Hoee ||3 ||
Knowing the fact that He permeates among all, the Gurmukh feels immense pleasure.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੬
ਆਪੇ ਪਲੰਘੁ ਵਿਛਾਇਕੈ ਆਪਿ ਅੰਦਰਿ ਸਉਂਦਾ।
Aapay Palaghu Vichhaai Kai Aapi Andari Saundaa |
He Himself spreads the bedstead and Himself reclines on it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੧
ਸੁਹਣੇ ਅੰਦਰਿ ਜਾਇਕੈ ਦੇਸੰਤਰ ਭਉਂਦਾ।
Suhanay Andari Jaai Kai Daysantari Bhaundaa |
Entering into the dreams He wanders through far off regions.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੨
ਰੰਕੁ ਰਾਉ ਰਾਉ ਰੰਕੁ ਹੋਇ ਦੁਖ ਸੁਖ ਵਿਚਿ ਪਉਂਦਾ।
Ranku Raau Raau Ranku Hoi Dukh Sukh Vichi Paundaa |
Making the poor a king and the king a poor person He puts them in pain and pleasure.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੩
ਤਤਾ ਸੀਅਰਾ ਹੋਇ ਜਲੁ ਆਵਟਣੁ ਖਉਂਦਾ।
Tataa Seearaa Hoi Jalu Aavatanu Khaundaa |
In the form of water He Himself gets hot and cold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੪
ਹਰਖ ਸੋਗ ਵਿਚਿ ਧਾਵਦਾ ਚਾਵਾਏ ਚਉਂਦਾ।
Harakh Sog Vichi Dhaanvadaa Chaavaaay Chaundaa |
Amidst sorrows and delights He moves around and responds to the call when called.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਰਉਂਦਾ ॥੪॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Raundaa ||4 ||
The gurmukh, realising His nature of premeating through all, attains happiness.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੬
ਸਮਸਰਿ ਵਰਸੈ ਸ੍ਵਾਂਤ ਬੂੰਦ ਜਿਉ ਸਭਨੀ ਥਾਈ।
Samasari Varasai Saant Boond Jiu Sabhanee Daaee |
As the drops of rain in the svati nakstr (fifteenth star formation among the) twenty seven star formations known in india) fall equally at all places,
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੧
ਜਲ ਅੰਦਰਿ ਜਲੁ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਧਰਤੀ ਬਹੁ ਭਾਈ।
Jal Andari Jalu Hoi Milai Dharatee Bahu Bhaaee |
And falling into water they merge in water and on earth they become earth;
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੨
ਕਿਰਖ ਬਿਰਖ ਰਸ ਕਸ ਘਣੇ, ਫਲੁ ਫਲੁ ਸੁਹਾਈ।
Kirakh Birakh Ras Kas Ghanay Fal Dhulu Suhaaee |
At places it transforms into plants and vegetation, sweet and bitter; at some places they are well adorned with myriad flowers and fruits.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੩
ਕੇਲੇ ਵਿਚਿ ਕਪੂਰੁ ਹੋਇ, ਸੀਤਲੁ ਸੁਖਦਾਈ।
Kaylay Vichi Kapooru Hoi Seetalu Sukhudaaee |
Falling on the banana leaves they transform into cooling camphor.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੪
ਮੋਤੀ ਹੋਵੈ ਸਿਪ ਮੁਹਿ, ਬਹੁ ਮੋਲ ਮੁਲਾਈ।
Motee Hovai Sip Muhi Bahu Mol Mulaaee |
The same when they fall into a sea-shell become pearls.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੫
ਬਿਸੀਅਰ ਦੇ ਮੁਹਿ ਕਾਲਕੂਟ, ਚਿਤਵੈ ਬੁਰਿਆਈ।
Biseear Day Muhi Kaalakoot Chitavay Buriaaee |
Gone into the mouth of a snake they turn into deadly poison and always think evil.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੬
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ, ਸਤਿਸੰਗਿ ਸੁਭਾਈ ॥੫॥
Aapay Aapi Varatadaa Satisangi Subhaaee ||5 ||
The Lord prevades all places and sits in state in the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੭
ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਰੰਗ ਸੰਗਿ ਜਿਉ ਕੈਹਾ ਹੋਈ।
Soee Taanbaa Rang Sangi Jiu Kaihaan Hoee |
Mixing with tin, the copper transforms into bronze.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੧
ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਜਿਸਤ ਮਿਲਿ ਪਿਤਲ ਅਵਲੋਈ।
Soee Taanbaa Jisat Mili Pital Avaloee |
The same copper mixed with zinc appears in the form of brass.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੨
ਸੋਈ ਸੀਸੇ ਸੰਗਤੀ ਭੰਗਾਰ ਭਲੋਈ।
Soee Seesay Sangatee Bhangaar Bhuloee |
Copper mixed with lead changes pewter, a brittle metal called bharath in the Punjab.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੩
ਤਾਂਬਾ ਪਾਰਸਿ ਪਰਸਿਆ ਹੋਇ ਕੰਚਨ ਸੋਈ।
Taanbaa Paarasi Prasiaa Hoi Kanchan Soee |
With the touch of the philosopher’s stone, the same copper becomes gold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੪
ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਅਉਖਧ ਕਰਿ ਭੋਈ।
Soee Taanbaa Bhasam Hoi Aukhadh Kari Bhoee |
When transformed into ashes copper becomes a medicine.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸੰਗਤਿ ਗੁਣ ਗੋਈ ॥੬॥
Aapay Aapi Varatadaa Sangati Gun Goee ||6 ||
Likewise, though the Lord is omnipresent, yet the effects of the company of man are different over men. Knowing this much, the Lord is eulogised in the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੬
ਪਾਣੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਜਿਉ ਕਾਲਾ ਦਿਸੈ।
Paanee Kaalay Rangi Vichi Jiu Kaalaa Disai |
As water mixed with black dye looks black
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੧
ਰਤਾ ਰਤੇ ਰੰਗ ਵਿਚਿ ਮਿਲਿ ਮੇਲਿ ਸਲਿਸੈ।
Rataa Ratay Rangi Vichi Mili Mayli Salisai |
And mixed with red water becomes red;
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੨
ਪੀਲੈ ਪੀਲਾ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਹਿਤੁ ਜੇਹੀ ਵਿਸੈ।
Peelai Peelaa Hoi Milai Hitu Jayhee Visai |
It turns out to be yellow adding yellow dye;
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੩
ਸਾਵਾ ਸਾਵੇ ਰੰਗ ਮਿਲਿ ਸਭਿ ਰੰਗ ਸਰਿਸੈ।
Saavaa Saavay Rangi Mili Sabhi Rang Sarisai |
And with the green becomes pleasure-giving green.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੪
ਤਤਾ ਠੰਢਾ ਹੋਇਕੈ ਹਿਤ ਜਿਸੈ ਤਿਸੈ।
Tataa Thhaddhaa Hoi Kai Hit Jisai Tisai |
According to the seasons it becomes hot or cold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਜਿਸੈ ॥੭॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Jisai ||7 ||
Likewise, the Lord God operates to the needs(of creatures). The Guru-oriented (gurmukh) who is full of joy understands this mystery.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੬
ਦੀਵਾ ਬਲੈ ਬੈਸੰਤਰਹੁ ਚਾਨਣ ਆਨ੍ਹੇਰੇ।
Deevaa Balai Baisantarahu Chaananu Anhayray |
Fire lits the lamp and light scatters in the darkness.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੧
ਦੀਪਕ ਵਿਚਹੁਂ ਮਸੁ ਹੋਇ ਕੰਮ ਆਇ ਲਿਖੇਰੇ।
Deepak Vichahun Masu Hoi Kanm Aai |ikhayray |
The ink obtained from the lamp is used by the writer.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੨
ਕਜਲੁ ਹੋਵੈ ਕਾਮਣੀ ਸੰਗਿ ਭਲੇ ਭਲੇਰੇ।
Kajalu Hovai Kaamanee Sangi Bhalay Bhalayray |
From that lamp women get collyrium.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੩
ਮਸਵਾਣੀ ਹਰਿ ਜਸੁ ਲਿਖੈ ਦਫਤਰ ਅਗਲੇਰੇ।
Masavaanee Hari Jasu |ikhai Dadhtar Agalayray |
With the same ink are written eulogies of the Lord and the clerk writes accounts in his office.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੪
ਬਿਰਖੋਂ ਬਿਰਖ ਉਪਾਇਂਦਾ ਫਲ ਫੁਲ ਘਨੇਰੇ।
Birakhon Birakh Upaainthaa Fal Dhul Ghanayray ||
Therefore by living in the company of good persons one engages himself in good deeds.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਉਫੇਰੇ ॥੮॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Chaudhayray ||8 ||
Only gurmukh realises this fact, that the Lord pervades all around.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੬
ਬਿਰਖੁ ਹੋਵੈ ਬੀਉ ਬੀਜੀਐ ਕਰਦਾ ਪਾਸਾਰਾ।
Birakhu Hovai Beeu Beejeeai Karadaa Paasaaraa |
From seed comes up the tree and then it spreads further.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੧
ਜੜ ਅੰਦਰਿ ਪੇਡ ਬਾਹਰਾ ਬਹੁ ਡਾਲ ਬਿਸਥਾਰਾ।
Jarh Andari Payd Baaharaa Bahu Daal Bisathhaaraa |
Root extends in earth, the stem outside and the branches extend all around.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੨
ਪਤ ਫੁਲ ਫਲੀ ਦਾ ਰਸ ਰੰਗ ਸਵਾਰਾ।
Pat Dhul Fal Faleedaa Ras Rang Savaaraa |
It becomes full of flowers, fruits, and means of many colours and delightful essences.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੩
ਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਉਲਾਸੁ ਕਰਿ ਹੋਇ ਵਡ ਪਰਵਾਰਾ।
Vaasu Nivaasu Ulaasu Kari Hoi Vad Pravaaraa |
In its flowers and fruits dwell fragrance and joy and now this seed becomes a large family.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੪
ਫਲ ਵਿਚਿ ਬੀਉ ਸੰਜੀਉ ਹੋਇ ਫਲ ਫਲੋਂ ਹਜਾਰਾ।
Fal Vichi Beeu Sanjeeu Hoi Fal Falay Hajaaraa |
Again the fruit by producing seeds becomes the source of myriad flowers and fruits.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ॥੯॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Nisataaraa ||9 ||
Understanding of this very fact that the Lord alone is among all makes the gurmukh liberated.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੬
ਹੋਵੇ ਸੂਤ ਕਪਾਹ ਦਾ ਕਰਿ ਤਾਣਾ ਵਾਣਾ।
Hovay Sootu Kapaah Daa Kari Taanaa Vaanaa |
From cotton the thread and then its warp and waft is prepared.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੧
ਸੂਤਹੁ ਕਪੜੁ ਜਾਣੀਐ ਆਖਾਣ ਵਖਾਣਾ।
Sootahu Kaparhu Jaaneeai Aakhaan Vakhaanaa |
It is well known that from that very thread the cloth is made.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੨
ਚਉਸੀ ਤੈ ਚਉਤਾਰ ਹੋਇ ਗੰਗਾ ਜਲੁ ਜਾਣਾ।
Chausee Tai Chautaar Hoi Gangaa Jalu Jaanaa |
Made of the four threads are what are known as chausi, gangajali etc.(in india).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੩
ਖਾਸਾ ਮਲਮਲ ਸਿਰੀਸਾਫੁ ਤਨਸੁਖ ਮਨਿ ਭਾਣਾ।
Khaasaa Malamal Sireesaadhu Tan Sukh Mani Bhaanaa |
The superior clothes (malmal, sirisaph) made out of it impart comfort and pleasure to the body.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੪
ਪਾਗ ਦੁਪਟਾ ਚੋਲਣਾ ਪਟਕਾ ਪਰਵਾਣਾ।
Pag Dupataa Cholanaa Patukaa Pravaanaa |
By becoming turban, scarf, waist coat etc that thread from cotton becomes acceptable to one and all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੰਗ ਮਾਣਾ ॥੧੦॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Rang Maanaa ||10 ||
The Lord permeates among all and the gurmukhs enjoy His love.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੬
ਸੁਨਿਆਰਾ ਸੁਇਨਾ ਘੜੈ ਗਹਣੇ ਸਾਵਾਰੇ।
Suniaaraa Suinaa Gharhai Gahanay Saavaaray |
The goldsmith creates beautiful ornaments out of gold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੧
ਪਿਪਲ ਵਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਤਾਨਉੜੇ ਤਾਰੇ।
Pipal Vataray Vaaleeaa Taanaurhay Taaray |
Among them many are like pipal leaf for adornment of ears and many are made of gold wire.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੨
ਵੇਸਰ ਨਥਿ ਵਖਾਣੀਐ ਕੰਠ ਮਾਲਾ ਧਾਰੇ।
Vaysari Nathhi Vakhaaneeai Kanthh Maalaa Dhaaray |
From gold, nose-rings and necklaces are also worked into their shape.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੩
ਟੀਕਤਿ ਮਣੀਆ ਮੋਤਿਸਰ ਗਜਰੇ ਪਾਸਾਰੇ।
Teekati Maneeaa Motisar Gajaray Paasaaray |
Ornament for the forehead (tikka), jewels studded necklace, pearl garlands are made.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੪
ਦੁਰਾ ਬੁਹੱਟਾ ਗੋਲ ਛਾਪ ਕਰਿ ਬਹੁ ਪਰਕਾਰੇ।
Dur Bahutaa Gol Chhaap Kari Bahu Prakaaray |
Variegated wrist chains and round rings are prepared from gold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਵੀਚਾਰੇ ॥੧੧॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Veechaaray ||11 ||
The gurmukh feels that like gold He is the basis of each and every thing.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੬
ਗੰਨਾ ਕੋਲੂ ਪੀੜੀਐ ਰਸੁ ਦੇ ਦਰਹਾਲਾ।
Gannaa Koloo Peerheeai Rasu Day Darahaalaa |
Crushed by the crushing machine sugarcane gives juice instantly.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੧
ਕੋਈ ਕਰੇ ਗੁੜੁ ਭੇਲੀਆਂ ਕੋ ਸਕਰ ਵਾਲਾ।
Koee Karay Gurhu Bhayleeaan Ko Sakar Vaalaa |
Some prepare lumps of jaggery and brown sugar out of it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੨
ਕੋਈ ਖੰਡ ਸਵਾਰਦਾ ਮਖਣ ਮਸਾਲਾ।
Koee Khand Savaarathhaa Makhan Masaalaa |
Some prepare refined sugar and some adding in it sweet drops make special jaggery.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੩
ਹੋਵੈ ਮਿਸਰੀ ਕਲੀਕੰਦ ਮਿਠਿਆਈ ਢਾਲਾ।
Hovai Misaree Kaleekand Mithhiaaee Ddhaalaa |
It is moulded into lump sugar and variegated sweets.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੪
ਖਾਵੈ ਰਾਜ ਰੰਕੁ ਕਰਿ ਰਸ ਭੋਗ ਸੁਖਾਲਾ।
Khaavai Raajaa Ranku Kari Ras Bhog Sukhaalaa |
The poor and the wealthy both eat it with pleasure.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖਾਲਾ ॥੧੨॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhaalaa ||12 ||
God (similar to sugarcane juice) permeates through all; for gurmukhs He is the essence of all the pleasures.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੬
ਗਾਈਂ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗ ਬਹੁ ਦੁਧੁ ਉਜਲੁ ਵਰਣਾ।
Gaaee Rang Birang Bahu Dudhu Ujalu Varana |
Cows are of different hues but the milk of all is white.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੧
ਦੁਧਹੁ ਦਹੀ ਜਮਾਈਐ ਕਰਿ ਨਿਹਚਲੁ ਧਰਣਾ।
Dudhahu Dahee Jamaaeeai Kari Nihachalu Dharana |
For making curd Some rennet is added into it and then it is placed undistributed.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੨
ਦਹੀ ਵਿਲੋਇ ਅਲੋਈਐ ਛਾਹਿ ਮਖਣ ਤਰਣਾ।
Dahee Viloi Aloeeai Chhaahi Makhan Tarana |
By churning curd one finds butter over the butter milk.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੩
ਮਖਣੁ ਤਾਇ ਅਉਟਾਇਕੈ ਘਿਉ ਨਿਰਮਲ ਕਰਣਾ।
Makhanu Taai Autaai Kai Ghiu Niramal Karana |
The butter boiled properly is transformed into ghee – clarified butter.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੪
ਹੋਮ ਜਗ ਨਈਵੇਦ ਕਰਿ ਸਭ ਕਾਰਜ ਸਰਣਾ।
Hom Jag Naeevayd Kari Sabh Kaaraj Sarana |
Then that ghee is used as burnt offering and him yajn(rituals) and other oblation are performed.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਜਰਣਾ ॥੧੩॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Hoi Jarana ||13 ||
Gurmukh knows that the Lord is all pervading but to reach Him one has to have spiritual quest as well as the sense of contentment.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੬
ਪਲ ਘੜੀਆ ਮੂਰਤਿ ਪਹਰ ਥਿਤ ਵਾਰ ਗਣਾਏ।
Pal Gharheeaa Moorati Pahari Dit Vaar Ganaaay |
From moments, the gharis (a unit of time equal to 22).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੧
ਦੁਇ ਪਖ ਬਾਰਹ ਮਾਹ ਕਰਿ ਸੰਜੋਗ ਬਣਾਏ।
Dui Pakh Baarah Maah Kari Sanjog Banaaay |
(5 minutes), muhurat (auspicious time), the quarters of day and night (pahar – three hourstime) dates and days have been counted. Then joining two fortnights (dark- light) and twelve months have been made.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੨
ਛਿਅ ਰੁਤੀ ਵਰਤਾਈਆ, ਬਹੁ ਚਲਿਤ ਬਣਾਏ।
Chhia Rutee Varataaeeaan Bahu Chalit Banaaay |
Many inspiring visuals have been created through the six seasons.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੩
ਸੂਰਜ ਇਕੁ ਵਰਤਦਾ ਲੋਕੁ ਵੇਦ ਅਲਾਏ।
Sooraju Iku Varatadaa |oku Vayd Alaaay |
But as say the knowledgeable persons the sun remains the same among these all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੪
ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਛਿਅ ਦਰਸਨਾ ਬਹੁ ਪੰਥ ਚਲਾਏ।
Chaari Varan Chhia Darasanaan Bahu Padi Chalaaay |
Similiarly, four varans, six philosophies and many sects have been promulgated,
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝਾਏ ॥੧੪॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Samajhaaay ||14 ||
But the gurmukh understands all (and hence there should be no in-fightings).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੬
ਇਕੁ ਪਾਣੀ ਇਕ ਧਰਤਿ ਹੈ ਬਹੁ ਬਿਰਖ ਉਪਾਏ।
Iku Paanee Ik Dharati Hai Bahu Birakh Upaaay |
The water is one and the earth is also one but the flora is of variegated qualities.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੧
ਅਫਲ ਸਫਲ ਪਰਕਾਰ ਬਹੁ ਫਲ ਫੁਲ ਸੁਹਾਏ।
Adhl Safal Prakaar Bahu Fal Dhul Suhaaay |
Many are devoid of fruits and many are adorned with flowers and fruits.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੨
ਬਹੁ ਰਸ ਰੰਗ ਸੁਵਾਸਨਾ ਪਰਕਿਰਤਿ ਸੁਭਾਏ।
Bahu Ras Rang Suvaasanaa Prakirati Subhaaay |
They have diverse kinds of fragrance and by their many kinds of extracts they enhance the grandeur of Nature.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੩
ਬੈਸੰਤਰੁ ਇਕੁ ਵਰਨ ਹੋਇ ਸਭ ਤਰਵਰ ਛਾਏ।
Baisantaru Iku Varan Hoi Sabh Taravar Chhaaay |
The same fire is there in all trees.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੪
ਗੁਪਤਹੁਂ ਪਰਗਟ ਹੋਇਕੈ ਭਸਮੰਤ ਕਰਾਏ।
Gupatahu Pragat Hoi Kai Bhasamant Karaaay |
that unmanifest fire becoming manifest reduces all to ashes.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਪਾਏ ॥੧੫॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukh Paaay ||15 ||
Likewise, that (unmanifest) Lord resides in all and this very fact makes Gurmukhs full of delight.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੬
ਚੰਦਨ ਵਾਸ ਵਣਾਸਪਤਿ ਸਭ ਚੰਦਨ ਹੋਵੈ।
Chandan Vaas Vanaasapati Sabh Chandan Hovai |
The whole vegetation planted near sandal tree becomes fragrant like sandal.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੧
ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕ ਧਾਤੁ ਹੋਇ ਸੰਗਿ ਪਾਰਸਿ ਢੋਵੈ।
Asat Dhaatu Ik Dhaatu Hoi Sangi Paarasi Ddhovai |
Being in touch with the philosophers’s stone and the alloy of light metals transforms into one metal (gold).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੨
ਨਦੀਆ ਨਾਲੇ ਵਾਹੜੈ ਮਿਲਿ ਗੰਗ ਗੰਗੋਵੈ।
Nadeeaa Naalay Vaaharhay Mili Gang Gangovai |
Rivers, streams and brooks after joining the Ganges are known by the name of Ganges.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੩
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਸਾਧੁ ਸੰਗ ਪਾਪਾਂ ਮਲੁ ਧੋਵੈ।
Patit Udhaaranu Saadhsangu Paapaan Malu Dhovai |
The redeemer of the fallen ones is the holy congregation wherein the dirt of sins is cleansed.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੪
ਨਰਕ ਨਿਵਾਰ ਅਸੰਖ ਹੋਇ ਲਖ ਪਤਿਤ ਸੰਗੋਵੈ।
Narak Nivaar Asankh Hoi Lakh Patit Sangovai |
Myriads of apostates and hells have obtained redemption through and in the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲੋਵੈ ॥੧੬॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Alovai ||16 ||
The gurmukh beholds and understands that God pervades one and all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੬
ਦੀਪਕ ਹੇਤੁ ਪਤੰਗ ਦਾ ਜਲ ਮੀਨ ਤਰੰਦਾ।
Deepak Haytu Patang Daa Jal Meen Tarandaa |
Moth loves burning lamp and fish goes on swimming in water for love of It.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੧
ਮਿਰਗੁ ਨਾਦ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੈ, ਭਵਰ ਕਵਲਿ ਵਸੰਦਾ।
Miragu Naathh Visamaadu Hai Bhavar Kavali Vasandaa |
For deer the musical sound is the source of delight, and the black bee being in love for lotus gets enveloped in it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੨
ਚੰਦ ਚਕੋਰ ਪਰੀਤਿ ਹੈ ਦੇਖਿ ਧਿਆਨੁ ਧਰੰਦਾ।
Chand Chakor Pareeti Hai Daykhi Dhiaanu Dharandaa |
The redlegged patridge (chakor) loves the moon and concentrates upon it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੩
ਚਕਵੀ ਸੂਰਜ ਹੇਤੁ ਹੈ, ਸੰਜੋਗੁ ਬਣੰਦਾ।
Chakavee Sooraj Haytu Hai Sanjogu Banandaa |
Female ruddy sheldrake (chakavi) loves the sun and only on sunrise it meets and mates with its patner.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੪
ਨਾਰਿ ਭਤਾਰ ਪਿਆਰੁ ਹੈ, ਮਾਂ ਪੁਤੁ ਮਿਲੰਦਾ।
Naari Bhataar Piaaru Hai Maan Putu Miladaa |
Woman loves her husband and it is love that the mother brings forth the son.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਚੰਦਾ ॥੧੭॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Prachandaa ||17 ||
Beholding Him operative in all, the gurmukh feels contented.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੬
ਅਖੀ ਅੰਦਰਿ ਦੇਖਦਾ ਸਭ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣਾ।
Akhee Andari Daykhadaa Sabh Choj Vidaanaa |
Through the eyes (of the world) He beholds all the wondrous feats.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੧
ਕੰਨੀ ਸੁਣਦਾ ਸੁਰਤਿ ਕਰਿ ਆਖਾਣਿ ਵਖਾਣਾ।
Kannee Sunadaa Surati Kari Aakhaani Vakhaanaa |
With full consciousness He listens to the stories narrated.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੨
ਜੀਭੈ ਅੰਦਰਿ ਬੋਲਦਾ ਬਹੁ ਸਾਦ ਲੁਭਾਣਾ।
Jeebhai Andari Boladaa Bahu Saad Lubhaanaa |
Through tongue, He speaks and relishes all the tastes.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੩
ਹਥੀ ਕਿਰਤਿ ਕਮਾਵਦਾ ਪਗਿ ਚਲੈ ਸੁਜਾਣਾ।
Hatheen Kirati Kamaanvadaa Pagi Chalai Sujaanaa |
He works with hands and He, the Omniscient One, walks on feet.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੪
ਦੇਹੀ ਅੰਦਰਿ ਇਕ ਮਨੁ ਇੰਦ੍ਰੀ ਪਰਵਾਣਾ।
Dayhee Andari Iku Manu Indree Pravaanaa |
In body, He is the mind whose orders are obeyed by all the organs.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਮਾਣਾ ॥੧੮॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Maanaa ||18 ||
Understanding (the fact) that He permeates through all, gurmukhs feel delighted.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੬
ਪਵਣ ਗੁਰੂ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਰਾਗ ਨਾਦ ਵੀਚਾਰਾ।
Pavan Guroo Guru Sabadu Hai Raag Naathh Veechaaraa |
The basis of the world is air (the mixture of gases) and Sabad (Word) is the Guru of all knowledge from which flow further all thoughts, music and attendant sounds.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੧
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਜਲੁ ਧਰਤਿ ਹੈ, ਉਤਪਤ ਸੰਸਾਰਾ।
Maat Pitaa Jalu Dharati Hai Utapati Sansaaraa |
Mother and father are the creative forces in the form of earth and water.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੨
ਦਾਈ ਦਾਇਆ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਵਰਤੇ ਵਰਤਾਰਾ।
Daaee Daaiaa Raati Dihu Varatay Varataaraa |
Night and day are the nurses who nurse for the creatures and this way the whole system goes on operating.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੩
ਸਿਵ ਸਕਤੀ ਦਾ ਖੇਲੁ ਮੇਲੁ ਪਰਕਿਰਤਿ ਪਸਾਰਾ।
Siv Sakatee Daa Khaylu Maylu Prakirati Pasaaraa |
With the combination of Siva (the consciousness) and Sakti (the inert nature) this whole world comes into being.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੪
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮ ਘਟਿ ਚੰਦ੍ਰ ਅਕਾਰਾ।
Paarabraham Pooran Brahamu Ghati Chandu Akaaraa |
That transcendental perfect Lord is permeating through all as the same moon in the sky is visualised in all the pitchers of water.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਰਧਾਰਾ ॥੧੯॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Niradharaa ||19 ||
That Lord beyond all the sustenances is the sustenance for the gurmukhs and He alone operates through all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੬
ਫੁਲਾਂ ਅੰਦਰਿ ਵਾਸੁ ਹੈ, ਹੋਇ ਭਵਰੁ ਲੁਭਾਣਾ।
Dhulaan Andari Vaasu Hai Hoi Bhavaru Lubhaanaa |
The Lord is the fragrance in flowers and becoming black bee He is attracted towards flowers.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੧
ਅੰਬਾਂ ਅੰਦਰਿ ਰਸ ਧਰੇ, ਕੋਇਲ ਰਸ ਮਾਣਾ।
Anbaan Andari Ras Dharay Koil Rasu Maanaa |
Sap in the mangoes is He and becoming nightingale He enjoys the same.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੨
ਮੋਰ ਬਬੀਹਾ ਹੋਇਕੈ ਘਣ ਵਰਸ ਸਿਞਾਣਾ।
Mor Babeehaa Hoi Kai Ghan Varas Sivaanaa |
Becoming peacock and the rain bird (papthd) only He identifies the delight in raining of the clouds.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੩
ਖੀਰ ਨੀਰ ਸੰਜੋਗ ਹੋਇ ਕਲੀਕੰਦ ਵਖਾਣਾ।
Kheer Neer Sanjog Hoi Kaleekand Vakhaanaa |
He transforms Himself into variegated sweets by becoming milk and water.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੪
ਓਅੰਕਾਰੁ ਅਕਾਰੁ ਕਰਿ, ਹੋਇ ਪਿੰਡ ਪਰਾਣਾ।
Aoankaaru Aakaaru Kari Hoi Pind Praanaa |
The same Formless Lord assuming different forms is residing in all the bodies.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਵਾਣਾ ॥੨੦॥੨॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Pravaanaa ||20 ||2 ||
He is omnipresent in all substances and activities and gurmukhs bow before all such stages.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੬
The following is Bhai Gurdas' complete Vaar 2 with translation:
ਆਪਨੜੈ ਹਥਿ ਆਰਸੀ ਆਪੇ ਹੀ ਦੇਖੈ।
Aapanarhai Hathhi Aarasee Aapay Hee Daykhai |
The mirror (in the form of world) is in the hand (of the Lord) and man sees of himself in it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੧
ਆਪੇ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਇਦਾ ਛਿਅ ਦਰਸਨਿ ਭੇਖੈ।
Aapay Daykhi Dikhaaidaa Chhia Darasani Bhaykhai |
God visualises and makes men see the guises and philosophies of six Schools (in this mirror).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੨
ਜੇਹਾ ਮੂੰਹ ਕਰਿ ਭਾਲਿਦਾ ਤੇਵੇਹੈ ਲੇਖੈ।
Jayhaa Moohu Kari Bhaalidaa Tayvayhai Laykhai |
Man is reflected (in the mirror) in exactly the same way as is his propensity.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੩
ਹਸਦੇ ਹਸਦਾ ਦੇਖੀਐ ਸੋ ਰੂਪ ਸਰੇਖੈ।
Hasaday Hasadaa Daykheeai So Roop Saraykhai |
The laughing person finds a laughing form in it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੪
ਰੋਦੇ ਦਿਸੈ ਰੋਵਦਾ ਹੋਇ ਨਿਮਖ ਨਿਮੇਖੈ।
Rodai Disai Rovadaa Hoay Nimakh Nimaykhai |
Whereas the wailing person finds himself (as well as everybody) there in the weeping posture. Same is the case of a clever person.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸਤਿਸੰਗਿ ਵਿਸੇਖੈ ॥੧॥
Aapay Aapi Varatadaa Satisangi Visaykhai ||1 ||
The Lord Himself is prevading this world-mirror but He is specifically preceivable in and through the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧ ਪੰ. ੬
ਜਿਉ ਜੰਤ੍ਰੀ ਹਥਿ ਜੰਤ੍ਰ ਲੈ ਸਭਿ ਰਾਗ ਵਜਾਏ।
Jiu Jantree Hathhi Jantr Lai Sabhi Raag Vajaaay |
The Lord resembles to an instrumentalist who holding the instrument in his hand plays all the different measures on it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੧
ਆਪੇ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਮਗਨੁ ਹੋਇ ਆਪੇ ਗੁਣ ਗਾਏ।
Aapay Suni Suni Maganu Hoi Aapay Gun Gaaay |
Listening to the tunes played he remain immersed in them and eulogises the Supreme.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੨
ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਲਿਵਲੀਣੁ ਹੋਇ ਆਪਿ ਰੀਝਿ ਰੀਝਾਏ।
Sabadi Suratiliv |eenu Hoi Aapi Reejhi Reejhaaay |
Merging his consciousness in the Word he becomes elated and makes others also delighted.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੩
ਕਥਤਾ ਬਕਤਾ ਆਪਿ ਹੈ ਸੁਰਤਾ ਲਿਵ ਲਾਏ।
Kathhataa Bakataa Aapi Hai Surataaliv Laaay |
Lord is the speaker as well as the listener immersed in super consciousness.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੪
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੋਇ ਸਰਬੰਗਿ ਸਮਾਏ।
Aapay Hee Visamaadu Hoi Sarabangi Samaaay |
Himself all bliss He premeates one and all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਤੀਆਏ ॥੨॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Pateeaaay ||2 ||
This mystery that the Lord is omnipresent, is only understood by a gurmukh, the Guru oriented one.
ਆਪੇ ਭੁਖਾ ਹੋਇਕੈ ਆਪਿ ਜਾਇ ਰਸੋਈ।
Aapay Bhukhaa Hoi Kai Aapi Jaai Rasoee |
He (the Lord) Himself posing to be hungry goes into the kitchen and cooks the food kneading in it all sorts of delights.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੧
ਭੋਜਨ ਆਪਿ ਬਣਾਇਦਾ ਰਸ ਵਿਚਿ ਰਸ ਗੋਈ।
Bhojanu Aapi Banaaidaa Ras Vichi Ras Goee |
Himself eating and getting satiated He showers praises on the dainty dishes.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੨
ਆਪੇ ਖਾਇ ਸਲਾਹਿਕੈ ਹੋਇ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਸਮੋਈ।
Aapay Khaai Salaahi Kai Hoi Tripati Samoee |
He Himself is the delight as well as the delighted.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੩
ਆਪੇ ਰਸੀਆ, ਆਪਿ ਰਸ, ਰਸੁ ਰਸਨਾ ਭੋਈ।
Aapay Raseeaa Aapi Rasu Rasu Rasanaa Bhoee |
He is the juice as well as the tongue which relishes its taste.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੪
ਦਾਤਾ ਭੁਗਤਾ ਆਪਿ ਹੈ, ਸਰਬੰਗ ਸਮੋਈ।
Daata Bhugataa Aapi Hai Sarabangu Samoee |
He permeating through all, Himself is the giver as well as receiver.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥੩॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Hoee ||3 ||
Knowing the fact that He permeates among all, the Gurmukh feels immense pleasure.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੩ ਪੰ. ੬
ਆਪੇ ਪਲੰਘੁ ਵਿਛਾਇਕੈ ਆਪਿ ਅੰਦਰਿ ਸਉਂਦਾ।
Aapay Palaghu Vichhaai Kai Aapi Andari Saundaa |
He Himself spreads the bedstead and Himself reclines on it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੧
ਸੁਹਣੇ ਅੰਦਰਿ ਜਾਇਕੈ ਦੇਸੰਤਰ ਭਉਂਦਾ।
Suhanay Andari Jaai Kai Daysantari Bhaundaa |
Entering into the dreams He wanders through far off regions.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੨
ਰੰਕੁ ਰਾਉ ਰਾਉ ਰੰਕੁ ਹੋਇ ਦੁਖ ਸੁਖ ਵਿਚਿ ਪਉਂਦਾ।
Ranku Raau Raau Ranku Hoi Dukh Sukh Vichi Paundaa |
Making the poor a king and the king a poor person He puts them in pain and pleasure.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੩
ਤਤਾ ਸੀਅਰਾ ਹੋਇ ਜਲੁ ਆਵਟਣੁ ਖਉਂਦਾ।
Tataa Seearaa Hoi Jalu Aavatanu Khaundaa |
In the form of water He Himself gets hot and cold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੪
ਹਰਖ ਸੋਗ ਵਿਚਿ ਧਾਵਦਾ ਚਾਵਾਏ ਚਉਂਦਾ।
Harakh Sog Vichi Dhaanvadaa Chaavaaay Chaundaa |
Amidst sorrows and delights He moves around and responds to the call when called.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਰਉਂਦਾ ॥੪॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Raundaa ||4 ||
The gurmukh, realising His nature of premeating through all, attains happiness.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੪ ਪੰ. ੬
ਸਮਸਰਿ ਵਰਸੈ ਸ੍ਵਾਂਤ ਬੂੰਦ ਜਿਉ ਸਭਨੀ ਥਾਈ।
Samasari Varasai Saant Boond Jiu Sabhanee Daaee |
As the drops of rain in the svati nakstr (fifteenth star formation among the) twenty seven star formations known in india) fall equally at all places,
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੧
ਜਲ ਅੰਦਰਿ ਜਲੁ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਧਰਤੀ ਬਹੁ ਭਾਈ।
Jal Andari Jalu Hoi Milai Dharatee Bahu Bhaaee |
And falling into water they merge in water and on earth they become earth;
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੨
ਕਿਰਖ ਬਿਰਖ ਰਸ ਕਸ ਘਣੇ, ਫਲੁ ਫਲੁ ਸੁਹਾਈ।
Kirakh Birakh Ras Kas Ghanay Fal Dhulu Suhaaee |
At places it transforms into plants and vegetation, sweet and bitter; at some places they are well adorned with myriad flowers and fruits.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੩
ਕੇਲੇ ਵਿਚਿ ਕਪੂਰੁ ਹੋਇ, ਸੀਤਲੁ ਸੁਖਦਾਈ।
Kaylay Vichi Kapooru Hoi Seetalu Sukhudaaee |
Falling on the banana leaves they transform into cooling camphor.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੪
ਮੋਤੀ ਹੋਵੈ ਸਿਪ ਮੁਹਿ, ਬਹੁ ਮੋਲ ਮੁਲਾਈ।
Motee Hovai Sip Muhi Bahu Mol Mulaaee |
The same when they fall into a sea-shell become pearls.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੫
ਬਿਸੀਅਰ ਦੇ ਮੁਹਿ ਕਾਲਕੂਟ, ਚਿਤਵੈ ਬੁਰਿਆਈ।
Biseear Day Muhi Kaalakoot Chitavay Buriaaee |
Gone into the mouth of a snake they turn into deadly poison and always think evil.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੬
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ, ਸਤਿਸੰਗਿ ਸੁਭਾਈ ॥੫॥
Aapay Aapi Varatadaa Satisangi Subhaaee ||5 ||
The Lord prevades all places and sits in state in the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੫ ਪੰ. ੭
ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਰੰਗ ਸੰਗਿ ਜਿਉ ਕੈਹਾ ਹੋਈ।
Soee Taanbaa Rang Sangi Jiu Kaihaan Hoee |
Mixing with tin, the copper transforms into bronze.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੧
ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਜਿਸਤ ਮਿਲਿ ਪਿਤਲ ਅਵਲੋਈ।
Soee Taanbaa Jisat Mili Pital Avaloee |
The same copper mixed with zinc appears in the form of brass.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੨
ਸੋਈ ਸੀਸੇ ਸੰਗਤੀ ਭੰਗਾਰ ਭਲੋਈ।
Soee Seesay Sangatee Bhangaar Bhuloee |
Copper mixed with lead changes pewter, a brittle metal called bharath in the Punjab.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੩
ਤਾਂਬਾ ਪਾਰਸਿ ਪਰਸਿਆ ਹੋਇ ਕੰਚਨ ਸੋਈ।
Taanbaa Paarasi Prasiaa Hoi Kanchan Soee |
With the touch of the philosopher’s stone, the same copper becomes gold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੪
ਸੋਈ ਤਾਂਬਾ ਭਸਮ ਹੋਇ ਅਉਖਧ ਕਰਿ ਭੋਈ।
Soee Taanbaa Bhasam Hoi Aukhadh Kari Bhoee |
When transformed into ashes copper becomes a medicine.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਸੰਗਤਿ ਗੁਣ ਗੋਈ ॥੬॥
Aapay Aapi Varatadaa Sangati Gun Goee ||6 ||
Likewise, though the Lord is omnipresent, yet the effects of the company of man are different over men. Knowing this much, the Lord is eulogised in the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੬ ਪੰ. ੬
ਪਾਣੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਜਿਉ ਕਾਲਾ ਦਿਸੈ।
Paanee Kaalay Rangi Vichi Jiu Kaalaa Disai |
As water mixed with black dye looks black
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੧
ਰਤਾ ਰਤੇ ਰੰਗ ਵਿਚਿ ਮਿਲਿ ਮੇਲਿ ਸਲਿਸੈ।
Rataa Ratay Rangi Vichi Mili Mayli Salisai |
And mixed with red water becomes red;
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੨
ਪੀਲੈ ਪੀਲਾ ਹੋਇ ਮਿਲੈ ਹਿਤੁ ਜੇਹੀ ਵਿਸੈ।
Peelai Peelaa Hoi Milai Hitu Jayhee Visai |
It turns out to be yellow adding yellow dye;
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੩
ਸਾਵਾ ਸਾਵੇ ਰੰਗ ਮਿਲਿ ਸਭਿ ਰੰਗ ਸਰਿਸੈ।
Saavaa Saavay Rangi Mili Sabhi Rang Sarisai |
And with the green becomes pleasure-giving green.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੪
ਤਤਾ ਠੰਢਾ ਹੋਇਕੈ ਹਿਤ ਜਿਸੈ ਤਿਸੈ।
Tataa Thhaddhaa Hoi Kai Hit Jisai Tisai |
According to the seasons it becomes hot or cold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਜਿਸੈ ॥੭॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Jisai ||7 ||
Likewise, the Lord God operates to the needs(of creatures). The Guru-oriented (gurmukh) who is full of joy understands this mystery.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੭ ਪੰ. ੬
ਦੀਵਾ ਬਲੈ ਬੈਸੰਤਰਹੁ ਚਾਨਣ ਆਨ੍ਹੇਰੇ।
Deevaa Balai Baisantarahu Chaananu Anhayray |
Fire lits the lamp and light scatters in the darkness.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੧
ਦੀਪਕ ਵਿਚਹੁਂ ਮਸੁ ਹੋਇ ਕੰਮ ਆਇ ਲਿਖੇਰੇ।
Deepak Vichahun Masu Hoi Kanm Aai |ikhayray |
The ink obtained from the lamp is used by the writer.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੨
ਕਜਲੁ ਹੋਵੈ ਕਾਮਣੀ ਸੰਗਿ ਭਲੇ ਭਲੇਰੇ।
Kajalu Hovai Kaamanee Sangi Bhalay Bhalayray |
From that lamp women get collyrium.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੩
ਮਸਵਾਣੀ ਹਰਿ ਜਸੁ ਲਿਖੈ ਦਫਤਰ ਅਗਲੇਰੇ।
Masavaanee Hari Jasu |ikhai Dadhtar Agalayray |
With the same ink are written eulogies of the Lord and the clerk writes accounts in his office.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੪
ਬਿਰਖੋਂ ਬਿਰਖ ਉਪਾਇਂਦਾ ਫਲ ਫੁਲ ਘਨੇਰੇ।
Birakhon Birakh Upaainthaa Fal Dhul Ghanayray ||
Therefore by living in the company of good persons one engages himself in good deeds.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਉਫੇਰੇ ॥੮॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Chaudhayray ||8 ||
Only gurmukh realises this fact, that the Lord pervades all around.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੮ ਪੰ. ੬
ਬਿਰਖੁ ਹੋਵੈ ਬੀਉ ਬੀਜੀਐ ਕਰਦਾ ਪਾਸਾਰਾ।
Birakhu Hovai Beeu Beejeeai Karadaa Paasaaraa |
From seed comes up the tree and then it spreads further.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੧
ਜੜ ਅੰਦਰਿ ਪੇਡ ਬਾਹਰਾ ਬਹੁ ਡਾਲ ਬਿਸਥਾਰਾ।
Jarh Andari Payd Baaharaa Bahu Daal Bisathhaaraa |
Root extends in earth, the stem outside and the branches extend all around.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੨
ਪਤ ਫੁਲ ਫਲੀ ਦਾ ਰਸ ਰੰਗ ਸਵਾਰਾ।
Pat Dhul Fal Faleedaa Ras Rang Savaaraa |
It becomes full of flowers, fruits, and means of many colours and delightful essences.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੩
ਵਾਸੁ ਨਿਵਾਸੁ ਉਲਾਸੁ ਕਰਿ ਹੋਇ ਵਡ ਪਰਵਾਰਾ।
Vaasu Nivaasu Ulaasu Kari Hoi Vad Pravaaraa |
In its flowers and fruits dwell fragrance and joy and now this seed becomes a large family.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੪
ਫਲ ਵਿਚਿ ਬੀਉ ਸੰਜੀਉ ਹੋਇ ਫਲ ਫਲੋਂ ਹਜਾਰਾ।
Fal Vichi Beeu Sanjeeu Hoi Fal Falay Hajaaraa |
Again the fruit by producing seeds becomes the source of myriad flowers and fruits.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ॥੯॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Nisataaraa ||9 ||
Understanding of this very fact that the Lord alone is among all makes the gurmukh liberated.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੯ ਪੰ. ੬
ਹੋਵੇ ਸੂਤ ਕਪਾਹ ਦਾ ਕਰਿ ਤਾਣਾ ਵਾਣਾ।
Hovay Sootu Kapaah Daa Kari Taanaa Vaanaa |
From cotton the thread and then its warp and waft is prepared.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੧
ਸੂਤਹੁ ਕਪੜੁ ਜਾਣੀਐ ਆਖਾਣ ਵਖਾਣਾ।
Sootahu Kaparhu Jaaneeai Aakhaan Vakhaanaa |
It is well known that from that very thread the cloth is made.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੨
ਚਉਸੀ ਤੈ ਚਉਤਾਰ ਹੋਇ ਗੰਗਾ ਜਲੁ ਜਾਣਾ।
Chausee Tai Chautaar Hoi Gangaa Jalu Jaanaa |
Made of the four threads are what are known as chausi, gangajali etc.(in india).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੩
ਖਾਸਾ ਮਲਮਲ ਸਿਰੀਸਾਫੁ ਤਨਸੁਖ ਮਨਿ ਭਾਣਾ।
Khaasaa Malamal Sireesaadhu Tan Sukh Mani Bhaanaa |
The superior clothes (malmal, sirisaph) made out of it impart comfort and pleasure to the body.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੪
ਪਾਗ ਦੁਪਟਾ ਚੋਲਣਾ ਪਟਕਾ ਪਰਵਾਣਾ।
Pag Dupataa Cholanaa Patukaa Pravaanaa |
By becoming turban, scarf, waist coat etc that thread from cotton becomes acceptable to one and all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੰਗ ਮਾਣਾ ॥੧੦॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Rang Maanaa ||10 ||
The Lord permeates among all and the gurmukhs enjoy His love.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੦ ਪੰ. ੬
ਸੁਨਿਆਰਾ ਸੁਇਨਾ ਘੜੈ ਗਹਣੇ ਸਾਵਾਰੇ।
Suniaaraa Suinaa Gharhai Gahanay Saavaaray |
The goldsmith creates beautiful ornaments out of gold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੧
ਪਿਪਲ ਵਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਤਾਨਉੜੇ ਤਾਰੇ।
Pipal Vataray Vaaleeaa Taanaurhay Taaray |
Among them many are like pipal leaf for adornment of ears and many are made of gold wire.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੨
ਵੇਸਰ ਨਥਿ ਵਖਾਣੀਐ ਕੰਠ ਮਾਲਾ ਧਾਰੇ।
Vaysari Nathhi Vakhaaneeai Kanthh Maalaa Dhaaray |
From gold, nose-rings and necklaces are also worked into their shape.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੩
ਟੀਕਤਿ ਮਣੀਆ ਮੋਤਿਸਰ ਗਜਰੇ ਪਾਸਾਰੇ।
Teekati Maneeaa Motisar Gajaray Paasaaray |
Ornament for the forehead (tikka), jewels studded necklace, pearl garlands are made.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੪
ਦੁਰਾ ਬੁਹੱਟਾ ਗੋਲ ਛਾਪ ਕਰਿ ਬਹੁ ਪਰਕਾਰੇ।
Dur Bahutaa Gol Chhaap Kari Bahu Prakaaray |
Variegated wrist chains and round rings are prepared from gold.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਵੀਚਾਰੇ ॥੧੧॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Veechaaray ||11 ||
The gurmukh feels that like gold He is the basis of each and every thing.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੧ ਪੰ. ੬
ਗੰਨਾ ਕੋਲੂ ਪੀੜੀਐ ਰਸੁ ਦੇ ਦਰਹਾਲਾ।
Gannaa Koloo Peerheeai Rasu Day Darahaalaa |
Crushed by the crushing machine sugarcane gives juice instantly.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੧
ਕੋਈ ਕਰੇ ਗੁੜੁ ਭੇਲੀਆਂ ਕੋ ਸਕਰ ਵਾਲਾ।
Koee Karay Gurhu Bhayleeaan Ko Sakar Vaalaa |
Some prepare lumps of jaggery and brown sugar out of it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੨
ਕੋਈ ਖੰਡ ਸਵਾਰਦਾ ਮਖਣ ਮਸਾਲਾ।
Koee Khand Savaarathhaa Makhan Masaalaa |
Some prepare refined sugar and some adding in it sweet drops make special jaggery.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੩
ਹੋਵੈ ਮਿਸਰੀ ਕਲੀਕੰਦ ਮਿਠਿਆਈ ਢਾਲਾ।
Hovai Misaree Kaleekand Mithhiaaee Ddhaalaa |
It is moulded into lump sugar and variegated sweets.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੪
ਖਾਵੈ ਰਾਜ ਰੰਕੁ ਕਰਿ ਰਸ ਭੋਗ ਸੁਖਾਲਾ।
Khaavai Raajaa Ranku Kari Ras Bhog Sukhaalaa |
The poor and the wealthy both eat it with pleasure.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖਾਲਾ ॥੧੨॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhaalaa ||12 ||
God (similar to sugarcane juice) permeates through all; for gurmukhs He is the essence of all the pleasures.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੨ ਪੰ. ੬
ਗਾਈਂ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗ ਬਹੁ ਦੁਧੁ ਉਜਲੁ ਵਰਣਾ।
Gaaee Rang Birang Bahu Dudhu Ujalu Varana |
Cows are of different hues but the milk of all is white.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੧
ਦੁਧਹੁ ਦਹੀ ਜਮਾਈਐ ਕਰਿ ਨਿਹਚਲੁ ਧਰਣਾ।
Dudhahu Dahee Jamaaeeai Kari Nihachalu Dharana |
For making curd Some rennet is added into it and then it is placed undistributed.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੨
ਦਹੀ ਵਿਲੋਇ ਅਲੋਈਐ ਛਾਹਿ ਮਖਣ ਤਰਣਾ।
Dahee Viloi Aloeeai Chhaahi Makhan Tarana |
By churning curd one finds butter over the butter milk.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੩
ਮਖਣੁ ਤਾਇ ਅਉਟਾਇਕੈ ਘਿਉ ਨਿਰਮਲ ਕਰਣਾ।
Makhanu Taai Autaai Kai Ghiu Niramal Karana |
The butter boiled properly is transformed into ghee – clarified butter.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੪
ਹੋਮ ਜਗ ਨਈਵੇਦ ਕਰਿ ਸਭ ਕਾਰਜ ਸਰਣਾ।
Hom Jag Naeevayd Kari Sabh Kaaraj Sarana |
Then that ghee is used as burnt offering and him yajn(rituals) and other oblation are performed.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਜਰਣਾ ॥੧੩॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Hoi Jarana ||13 ||
Gurmukh knows that the Lord is all pervading but to reach Him one has to have spiritual quest as well as the sense of contentment.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੩ ਪੰ. ੬
ਪਲ ਘੜੀਆ ਮੂਰਤਿ ਪਹਰ ਥਿਤ ਵਾਰ ਗਣਾਏ।
Pal Gharheeaa Moorati Pahari Dit Vaar Ganaaay |
From moments, the gharis (a unit of time equal to 22).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੧
ਦੁਇ ਪਖ ਬਾਰਹ ਮਾਹ ਕਰਿ ਸੰਜੋਗ ਬਣਾਏ।
Dui Pakh Baarah Maah Kari Sanjog Banaaay |
(5 minutes), muhurat (auspicious time), the quarters of day and night (pahar – three hourstime) dates and days have been counted. Then joining two fortnights (dark- light) and twelve months have been made.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੨
ਛਿਅ ਰੁਤੀ ਵਰਤਾਈਆ, ਬਹੁ ਚਲਿਤ ਬਣਾਏ।
Chhia Rutee Varataaeeaan Bahu Chalit Banaaay |
Many inspiring visuals have been created through the six seasons.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੩
ਸੂਰਜ ਇਕੁ ਵਰਤਦਾ ਲੋਕੁ ਵੇਦ ਅਲਾਏ।
Sooraju Iku Varatadaa |oku Vayd Alaaay |
But as say the knowledgeable persons the sun remains the same among these all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੪
ਚਾਰਿ ਵਰਨ ਛਿਅ ਦਰਸਨਾ ਬਹੁ ਪੰਥ ਚਲਾਏ।
Chaari Varan Chhia Darasanaan Bahu Padi Chalaaay |
Similiarly, four varans, six philosophies and many sects have been promulgated,
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝਾਏ ॥੧੪॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Samajhaaay ||14 ||
But the gurmukh understands all (and hence there should be no in-fightings).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੪ ਪੰ. ੬
ਇਕੁ ਪਾਣੀ ਇਕ ਧਰਤਿ ਹੈ ਬਹੁ ਬਿਰਖ ਉਪਾਏ।
Iku Paanee Ik Dharati Hai Bahu Birakh Upaaay |
The water is one and the earth is also one but the flora is of variegated qualities.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੧
ਅਫਲ ਸਫਲ ਪਰਕਾਰ ਬਹੁ ਫਲ ਫੁਲ ਸੁਹਾਏ।
Adhl Safal Prakaar Bahu Fal Dhul Suhaaay |
Many are devoid of fruits and many are adorned with flowers and fruits.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੨
ਬਹੁ ਰਸ ਰੰਗ ਸੁਵਾਸਨਾ ਪਰਕਿਰਤਿ ਸੁਭਾਏ।
Bahu Ras Rang Suvaasanaa Prakirati Subhaaay |
They have diverse kinds of fragrance and by their many kinds of extracts they enhance the grandeur of Nature.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੩
ਬੈਸੰਤਰੁ ਇਕੁ ਵਰਨ ਹੋਇ ਸਭ ਤਰਵਰ ਛਾਏ।
Baisantaru Iku Varan Hoi Sabh Taravar Chhaaay |
The same fire is there in all trees.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੪
ਗੁਪਤਹੁਂ ਪਰਗਟ ਹੋਇਕੈ ਭਸਮੰਤ ਕਰਾਏ।
Gupatahu Pragat Hoi Kai Bhasamant Karaaay |
that unmanifest fire becoming manifest reduces all to ashes.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਪਾਏ ॥੧੫॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukh Paaay ||15 ||
Likewise, that (unmanifest) Lord resides in all and this very fact makes Gurmukhs full of delight.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੫ ਪੰ. ੬
ਚੰਦਨ ਵਾਸ ਵਣਾਸਪਤਿ ਸਭ ਚੰਦਨ ਹੋਵੈ।
Chandan Vaas Vanaasapati Sabh Chandan Hovai |
The whole vegetation planted near sandal tree becomes fragrant like sandal.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੧
ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕ ਧਾਤੁ ਹੋਇ ਸੰਗਿ ਪਾਰਸਿ ਢੋਵੈ।
Asat Dhaatu Ik Dhaatu Hoi Sangi Paarasi Ddhovai |
Being in touch with the philosophers’s stone and the alloy of light metals transforms into one metal (gold).
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੨
ਨਦੀਆ ਨਾਲੇ ਵਾਹੜੈ ਮਿਲਿ ਗੰਗ ਗੰਗੋਵੈ।
Nadeeaa Naalay Vaaharhay Mili Gang Gangovai |
Rivers, streams and brooks after joining the Ganges are known by the name of Ganges.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੩
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਸਾਧੁ ਸੰਗ ਪਾਪਾਂ ਮਲੁ ਧੋਵੈ।
Patit Udhaaranu Saadhsangu Paapaan Malu Dhovai |
The redeemer of the fallen ones is the holy congregation wherein the dirt of sins is cleansed.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੪
ਨਰਕ ਨਿਵਾਰ ਅਸੰਖ ਹੋਇ ਲਖ ਪਤਿਤ ਸੰਗੋਵੈ।
Narak Nivaar Asankh Hoi Lakh Patit Sangovai |
Myriads of apostates and hells have obtained redemption through and in the holy congregation.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲੋਵੈ ॥੧੬॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Alovai ||16 ||
The gurmukh beholds and understands that God pervades one and all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੬ ਪੰ. ੬
ਦੀਪਕ ਹੇਤੁ ਪਤੰਗ ਦਾ ਜਲ ਮੀਨ ਤਰੰਦਾ।
Deepak Haytu Patang Daa Jal Meen Tarandaa |
Moth loves burning lamp and fish goes on swimming in water for love of It.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੧
ਮਿਰਗੁ ਨਾਦ ਵਿਸਮਾਦੁ ਹੈ, ਭਵਰ ਕਵਲਿ ਵਸੰਦਾ।
Miragu Naathh Visamaadu Hai Bhavar Kavali Vasandaa |
For deer the musical sound is the source of delight, and the black bee being in love for lotus gets enveloped in it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੨
ਚੰਦ ਚਕੋਰ ਪਰੀਤਿ ਹੈ ਦੇਖਿ ਧਿਆਨੁ ਧਰੰਦਾ।
Chand Chakor Pareeti Hai Daykhi Dhiaanu Dharandaa |
The redlegged patridge (chakor) loves the moon and concentrates upon it.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੩
ਚਕਵੀ ਸੂਰਜ ਹੇਤੁ ਹੈ, ਸੰਜੋਗੁ ਬਣੰਦਾ।
Chakavee Sooraj Haytu Hai Sanjogu Banandaa |
Female ruddy sheldrake (chakavi) loves the sun and only on sunrise it meets and mates with its patner.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੪
ਨਾਰਿ ਭਤਾਰ ਪਿਆਰੁ ਹੈ, ਮਾਂ ਪੁਤੁ ਮਿਲੰਦਾ।
Naari Bhataar Piaaru Hai Maan Putu Miladaa |
Woman loves her husband and it is love that the mother brings forth the son.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਚੰਦਾ ॥੧੭॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Prachandaa ||17 ||
Beholding Him operative in all, the gurmukh feels contented.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੭ ਪੰ. ੬
ਅਖੀ ਅੰਦਰਿ ਦੇਖਦਾ ਸਭ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣਾ।
Akhee Andari Daykhadaa Sabh Choj Vidaanaa |
Through the eyes (of the world) He beholds all the wondrous feats.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੧
ਕੰਨੀ ਸੁਣਦਾ ਸੁਰਤਿ ਕਰਿ ਆਖਾਣਿ ਵਖਾਣਾ।
Kannee Sunadaa Surati Kari Aakhaani Vakhaanaa |
With full consciousness He listens to the stories narrated.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੨
ਜੀਭੈ ਅੰਦਰਿ ਬੋਲਦਾ ਬਹੁ ਸਾਦ ਲੁਭਾਣਾ।
Jeebhai Andari Boladaa Bahu Saad Lubhaanaa |
Through tongue, He speaks and relishes all the tastes.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੩
ਹਥੀ ਕਿਰਤਿ ਕਮਾਵਦਾ ਪਗਿ ਚਲੈ ਸੁਜਾਣਾ।
Hatheen Kirati Kamaanvadaa Pagi Chalai Sujaanaa |
He works with hands and He, the Omniscient One, walks on feet.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੪
ਦੇਹੀ ਅੰਦਰਿ ਇਕ ਮਨੁ ਇੰਦ੍ਰੀ ਪਰਵਾਣਾ।
Dayhee Andari Iku Manu Indree Pravaanaa |
In body, He is the mind whose orders are obeyed by all the organs.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਮਾਣਾ ॥੧੮॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Sukhu Maanaa ||18 ||
Understanding (the fact) that He permeates through all, gurmukhs feel delighted.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੮ ਪੰ. ੬
ਪਵਣ ਗੁਰੂ ਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਰਾਗ ਨਾਦ ਵੀਚਾਰਾ।
Pavan Guroo Guru Sabadu Hai Raag Naathh Veechaaraa |
The basis of the world is air (the mixture of gases) and Sabad (Word) is the Guru of all knowledge from which flow further all thoughts, music and attendant sounds.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੧
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਜਲੁ ਧਰਤਿ ਹੈ, ਉਤਪਤ ਸੰਸਾਰਾ।
Maat Pitaa Jalu Dharati Hai Utapati Sansaaraa |
Mother and father are the creative forces in the form of earth and water.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੨
ਦਾਈ ਦਾਇਆ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਵਰਤੇ ਵਰਤਾਰਾ।
Daaee Daaiaa Raati Dihu Varatay Varataaraa |
Night and day are the nurses who nurse for the creatures and this way the whole system goes on operating.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੩
ਸਿਵ ਸਕਤੀ ਦਾ ਖੇਲੁ ਮੇਲੁ ਪਰਕਿਰਤਿ ਪਸਾਰਾ।
Siv Sakatee Daa Khaylu Maylu Prakirati Pasaaraa |
With the combination of Siva (the consciousness) and Sakti (the inert nature) this whole world comes into being.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੪
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮ ਘਟਿ ਚੰਦ੍ਰ ਅਕਾਰਾ।
Paarabraham Pooran Brahamu Ghati Chandu Akaaraa |
That transcendental perfect Lord is permeating through all as the same moon in the sky is visualised in all the pitchers of water.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਰਧਾਰਾ ॥੧੯॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Niradharaa ||19 ||
That Lord beyond all the sustenances is the sustenance for the gurmukhs and He alone operates through all.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੧੯ ਪੰ. ੬
ਫੁਲਾਂ ਅੰਦਰਿ ਵਾਸੁ ਹੈ, ਹੋਇ ਭਵਰੁ ਲੁਭਾਣਾ।
Dhulaan Andari Vaasu Hai Hoi Bhavaru Lubhaanaa |
The Lord is the fragrance in flowers and becoming black bee He is attracted towards flowers.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੧
ਅੰਬਾਂ ਅੰਦਰਿ ਰਸ ਧਰੇ, ਕੋਇਲ ਰਸ ਮਾਣਾ।
Anbaan Andari Ras Dharay Koil Rasu Maanaa |
Sap in the mangoes is He and becoming nightingale He enjoys the same.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੨
ਮੋਰ ਬਬੀਹਾ ਹੋਇਕੈ ਘਣ ਵਰਸ ਸਿਞਾਣਾ।
Mor Babeehaa Hoi Kai Ghan Varas Sivaanaa |
Becoming peacock and the rain bird (papthd) only He identifies the delight in raining of the clouds.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੩
ਖੀਰ ਨੀਰ ਸੰਜੋਗ ਹੋਇ ਕਲੀਕੰਦ ਵਖਾਣਾ।
Kheer Neer Sanjog Hoi Kaleekand Vakhaanaa |
He transforms Himself into variegated sweets by becoming milk and water.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੪
ਓਅੰਕਾਰੁ ਅਕਾਰੁ ਕਰਿ, ਹੋਇ ਪਿੰਡ ਪਰਾਣਾ।
Aoankaaru Aakaaru Kari Hoi Pind Praanaa |
The same Formless Lord assuming different forms is residing in all the bodies.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੫
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਵਾਣਾ ॥੨੦॥੨॥
Aapay Aapi Varatadaa Guramukhi Pravaanaa ||20 ||2 ||
He is omnipresent in all substances and activities and gurmukhs bow before all such stages.
ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ : ਵਾਰ ੨ ਪਉੜੀ ੨੦ ਪੰ. ੬
Singing oneness!
